Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało nowelizację ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Projekt nowelizacji ustawy zawiera propozycje zmian w zakresie funkcjonowania centrów integracji społecznej i mających wpływ na jakość funkcjonowania centrów. W nowelizacji zawarte są także zmiany poprawiające sytuację uczestników centrów, a także zmiany dotyczące pracodawców i funkcjonowania Rady Zatrudnienia Socjalnego.
W mojej ocenie najważniejszą zmianą wprowadzana tą ustawą jest rezygnacja z przesłanki ubóstwa przy kierowaniu przez ośrodek pomocy społecznej do uczestnictwa w CIS lub KIS. Zmiana ta usunie wątpliwości interpretacyjne, uniemożliwiające kierowanie do podmiotów zatrudnienia socjalnego, osób nie spełniających kryterium dochodowego, określonego w ustawie o pomocy społecznej. Innymi zmianami ułatwiającymi funkcjonowanie podmiotom zatrudnienia socjalnego to umożliwienie zakładania CIS i KIS przez spółdzielnie socjalne zarówno osób prawnych, jak i osób fizycznych; umożliwienie realizacji usług z zakresu reintegracji społecznej i zawodowej, w ramach funkcjonującego CIS, w innej gminie – obecnie konieczność uzyskania nowego statusu i stworzenia nowej struktury CIS; możliwość otrzymania od marszałka województwa dotacji na wyposażenie w przypadku np. rozbudowy CIS lub utworzenia warsztatu w innej gminie oraz dotacji podmiotowej dla CIS działającym w formie samorządowych zakładów budżetowych.
W zakresie poprawy sytuacji uczestników centrów integracji społecznej projekt przewiduje m.in.: podniesienie wysokości świadczenia integracyjnego do wysokości 120 proc zasiłku dla bezrobotnych przez okres całego uczestnictwa w zajęciach CIS włącznie z okresem próbnym; uelastycznienie czasu uczestnictwa w CIS do 30 h tygodniowo; poszerzenie możliwość przedłużania okresu uczestnictwa w CIS o 6 miesięcy, po zmianie maksymalny okres uczestnictwa będzie mógł trwać łącznie 24 miesiące; przyznanie dodatkowych dni wolnych od zajęć, łącznie 12, z zachowaniem świadczenia integracyjnego; wydłużenie okresu niezdolności do pracy wskutek choroby do 21 dni, za które przysługuje świadczenie integracyjne pomniejszone o 1/30 za każdy dzień niezdolności, a także podniesienie górnego limitu premii motywacyjnej, wypłacanej ze środków własnych CIS, do wysokości 100 proc. świadczenia integracyjnego.
Niestety nowelizacja ustawy nie zawiera dwóch podstawowych postulatów, zgłaszanych przez instytucje prowadzące podmioty zatrudnienia socjalnego.
Przede wszystkim nie wprowadza systemowego finansowania podmiotów, ze źródeł budżetu państwa, np. z Funduszu Pracy. Nie wprowadza także postulowanych zmian w zakresie kierowania do klubów integracji społecznej. Nadal warunkiem uczestnictwa w zajęciach reintegracji społeczno-zawodowej, nawet korzystanie indywidualnego poradnictwa specjalistycznego w kis, jest realizacja kontraktu socjalnego, zawartego w lokalnym ośrodku pomocy społecznej. Obowiązujące rozwiązanie jest nieraz sporym utrudnieniem, głównie dla organizacji pozarządowych prowadzących kluby integracji społecznej w małych miejscowościach lub gminach wiejskich, gdzie świadomość potrzeby podejmowania aktywnych form zapobiegania wykluczeniu społecznemu nie jest jeszcze wszędzie, nawet wśród pracowników socjalnych, wysoka.
Właśnie m.in. zmianę tego przepisu proponuje Inicjatywa Akademii Instytutu Spraw Obywatelskich, która, w ramach realizacji swojego projektu, przygotowała, we współpracy z zewnętrznymi ekspertami „konkurencyjny projekt nowelizacji ustawy o zatrudnieniu socjalnym”. Wiele proponowanych w nim zmian jest zbieżnych z propozycjami ministerstwa, ale zawiera także kilka zmian właśnie uelastycznienie przepisów regulujących funkcjonowanie podmiotów zatrudnienia socjalnego.
Teksty przygotowanych nowelizacji zamieszczone zostały w 3 numerze Kwartalnika Zatrudnieniesocjalne.pl oraz znajdują się pod poniższymi linkami:
Projekt Ministerstwa RiPS
https://www.legislacja.gov.pl/projekt/12349402
Projekt Akademii Instytutu Spraw Obywatelskich
https://res.cloudinary.com/inspro/image/upload/v1625637340/aiso/Propozycja_nowelzacji_ustawy_o_zatrudnieniu_socjalnym.pdf
